BEATRIZ DEZA
MAIALEN LETE
PABLO MONTES
MARTA QUINTAS
MAITANE SATRUSTEGUI
MIRARI SAENZ DE VITERI
Publicado en AURKIBIDEA |
Arreta Goiztiarra, 0-6 urteko haurrei, familia eta inguruneari aurkezten zaizkion esku hartze multzoari deritzo. Bertan, umeek dituzten edo izan ditzaketen arazoak lehen bailen konpontzen saiatzen dira. Esku hartze horiek, umearen osotasunean aintzat hartu beharko liratekeenak, orientazio profesional talde batek finkatutakoak izan beharko lirateke. Hala nola, profesional “interdisciplinar” eta “transdisciplinar”rak. Lehenengoari dagokionez, arlo ezberdinetako adituak dira eta bigarrenak aldiz, arlo desberdineko adituek elkarri ematen dioten informazioa jorratzen dute.
Arreta goiztiarra prebentzioa da eta hiru maila desberdinetan ematen da:
Arreta goiztiarrean zerbitzu askok parte hartzen dute, beraz, mota desberdinetakoa izan daiteke:
– Pediatria: haurren urritasunak 1-14 urte bitartean prebenitzen saiatzen dira
– Familia planifikaziorako programak: familia aztertzen eta laguntzen dute
– Adimen osasunerako zerbitzuak: arrisku egoerak prebenitzen dituzte.
– Emaginak: arrisku egoerak detektatzea eta etorkizuneko amei informazioa eman eta orientatzea.
– gizarte arriskuak eta tratu txarrak prebenitzen saiatzen dira.
– egoera txarrean dauden familiak detektatu haurrak lagundu ahal izateko
– Arrisku egoeran dauden haurrak egoeraz aldatzen lagundu
– Inguru finkoa eta kilikagarria eskaintzea
– Zerbitzu honen bidez besteei buruzko jakituria minimoa lortzen dute
– Urritasunak detektatzea
– Urritasunak murrizten dituzte
Mota edo zerbitzu guztiek parte hartu behar dute haur baten urritasuna txikiago bihurtzeko eta autonomoa izatera lortzeko.
Beste sailkatze mota bat ere badago, gehiago erabilia dena:
Arreta goiztiarra eduki behar duen haur batek honako ezaugarriak ditu, ezaugarri bat edo gehiago; baina gehienetan bakarra:
Egoera arriskutsuak identifikatu eta urritasun bat daukaten haurra detektatu ondoren haurraren urritasunari irtenbidea bilatu behar zaio. Hau da, urritasun hori izanda haurra sozietatean integratu beharra dago eta bere urritasuna txikiagoa bihurtzeko moduak aurkitu eta aplikatu bere familia eta ingurua kontuan hartuta.
Zerbitzu guztiek parte hartu behar dute haurra ondo garatzeko, hala ere hezkuntza zerbitzuari buruz hitz egingo dugu irasleak garen neurrian, hori bai, kontuan hartu behar da besteak egin behar duten lana.
Irakasleok lortu behar dugu haurra klasean integratzea eta beste haurrekin hitz egitea, horrela haurraren garapen psikologikoa, ahalmen intelektualak eta pertsonalitatearen garapena harmonikoagoa izango da.
Hala ere, argi dago haurra zein urritasuna eta zein graduan daukan arabera ez dela gai izango klase arrunta beste haur guztiak bezala jarraitzea. Horregatik, curriculuma bere beharrei moldatu behar zaio klasetik atera gabe. Esate baterako, klasean irakasle arrunta egoteaz aparte berarekin zehazki egongo zen beste bat jartzea, edukiei garrantzi gutxiago ematea sozializazioari garrantzia emanez, beharrezkoak dituzten baliabideak eta materiala eskura jartzea. Azken batean arreta goiztiarraren helburua haurraren urritasunak goiz aurkitzea baita haurra ahal den guztia garatu ahal izateko
Publicado en ARRETA GOIZTIARRA |
Munduan zehar haurren egoera guztiak desberdinak dira eta horregatik, bakoitzak bizi duen arrisku soziala iturri desberdinak izango ditu. Alde batetik, dibortzioa bizi izan duten haurrak, gurasoengan duten irudia guztiz desberdina da eta izan duten hezkuntza mota ezberdina izango da. Tratu txarrak ere garrantzi handia hartzen dute alderdi honetan,gurasoen artekoak (aita-ama) edota haurrarekiko maltratu fisiko edo psikologikoak.
Hurrengo haurrak, arrisku sozialean kokatu ahal dira. Haurrak euren bizilekuan biziko dira eta ohikoa da gurasoentzat, beraien jarrera egokia eta zuzena dela onartzea. Hala ere eskola izango da beraein hezkuntzan eredu nagusia. Horrela haurraren zailtasun eta arriskuan bertan antzemango ahal dira. Adibidez klaseak jarraitzeko zailtasunak dituzten haurrak antzeman behar dira. gelakideen artean txutxumutxuka ibili eta munduaren zilborra dela pentsatuz. Gehienetan negatiboa da eta gauza txarrei buruz hitz egiten du. Beste gelakidekiko deskonfidantza dauka eta auto estimua baxua izateak bere gorputzaren irudia gaizki ikusiko du.Ondorioz haurrak baztertuta sentitu daiteke, bai bere gurasoengandik, bai bere ikasleen aldetik. Baita ere gutxietsia sentitu daiteke eta hori diagnostikatu behar den zerbait da, irakasleak eta hezitzaileak jokatu ahal izateko.
Gure aldetik, hezitzaile edo irakasleok hurrengo jarrerak kontuan hartzea komeniko litzaiguke, haur hauekin lan egiteko.
Lehenik eta behin bere izaera kontuan hartu behar dugu. Haur guztiak fisikoki izaera jakin bat dute eta inolako malformazio baldin badute kontuan hartu beharko da. Adibidez, normala da haur guztiak bi hanka eta bi beso izatea, aldiz batek beso bakarra baldin badu, gelakideen erantzun desegokia sortu dezake. Garai horietan haurrak ez dira kontzienteak, eta ez dira besteen lekuan jartzeko gai.
Bigarrenik, etxeko egoera kontuan hartu beharra da. Haur hori hezten duen pertsona, nondik dator eta ze etxe egoera duen jakin behar du. Bi gurasoekin bizi den, amarekin bakarrik edo aitarekin, ala abegi etxe batean bizi den jakin behar du. Guraso edo hezitzaileekin bilerak egongo dira eta beraz haurrarekin duten harremana
ere aurreikusten saiatu behar da.
Haurrak, momentuan bizitzen dagoen egoera hurbila hautematen saiatu behar gara gu, ahalik eta jokaera egokia aukeratzeko asmoarekin. Haurrak inguratzen dituzten gai guztiak ezagutzen saiatu behar gara eta hezkuntza egoki bat emateko, beharrezkoa da gai hauek ezagutzea. Adibidez, eskolaz kanpotik egiten dituen jarduerak, edo zeinek ibiltzen da jolasterako orduan.
Ikuspegi kritikoaz baliatu behar gara, hau da, haur guztiak berdin tratatu behar ditugu. Ezin dugu haurren arteko diferentziak, beraien artean azaldu eta ikuspegia beti goitik ikusitakoa izan behar da. Guztientzat berdina, baina aldi berean irakasleak bakoitzarekin hartu behar duen jarrera desberdina izango da. Egoera guztia hauek egin eta tratatu ahal izateko, hezitzaileon gogoak ezinbestekoak izango dira, gure jarreraren ardatz, noski.
Gela barruan, haurrak kanpoan duten egoeraz, baztertuko dira denbora batez eta bertan, haurraren jarrera edo egoera aldatzen saiatu behar gara. Haur bakoitzaren egoera jakinda, dituen arazoak eta jokabideak aldatzen edo bideratzen saiatu behar dugu. Haurra gela barruan besteekin, identifikatuta sentitu behar da eta horretarako, nahiz eta arazo gehiago izan, berdinak direla adierazi behar diegu.
Haurra kontziente izaten hasten den moduan, bere egoera zein den jakinarazten jakin behar du. Horretarako, gure laguntzaren bitartez, egoera pertsonala zein den ulertzen hasi beharko da. Nahiz eta arazo gehiago edo gutxiago izan, gelan beste haur bezalakoa dela jakinarazi behar diogu eta arazo horiek normaltasuna adierazi behar dute. Adibidez, haur bati ama hil bazaio, gelan normaltasuna adierazi behar diegu eta pixkanaka nahiz eta ama ez izan jarduera berdina egin ditzakeela jakinarazi behar diogu.
Guk, irakasleok, haurra hezten saiatuko gara, baina ez bakarrak. Gurasoak haurrarengan influentzia handiena izango dute baina hauez aparte ere, beste batzuk egongo dira. Esaterako, Pediatrak, psikologoak, pedagogoak eta hainbat pertsona haurraren gainean egongo dira, eta arazoren bat edukiz gero are gehiago. Irakasleak ez dira diagnostikoa eman behar dutenak, normalean baina gurasoekin egiten diren bilerak haurraren egoera jakiteko balio izango dute.
Diagnostikoa jaso egingo dugu eta horren arabera ekin egingo diogu haurraren hezkuntzari. Diagnostiko horiek gure jokabidea bideratuko dute alde batera edo bestera. Hala ere, haurrak klasean normal hasiko dira eta beti honen barruan hezten saiatuko gara, nahiz eta batzuetan indibidualki lan egin beharko dugun.
Publicado en ARRISKU SOZIALAK | 1 Comment »
DEFINIZIOA:Arrisku biologikoaz hitz egiten dugunean esan dezakegu, umeek jasaten dituzten hainbat alterazio direla, normalean, garapen prozesuan (haurdunaldian, erditze momentuan edo jaio eta gero).
Lehenengo banaketa posiblea arrisku faktoreak non agertzen diren araberakoa da:
– X ahula
– Alterazio kromosomatikoak: Down sindromea …
– Fetoaren garapenean ematen diren alterazioak: Oxigeno falta, infekzio gaitzak nerbio sisteman, garapenean nahasteak(ardatz bifidoa, sortzetiko malformazioak)
Arrisku biologikoan egoten diren haurren familiak egoera hauetan egon oi dira, hala ere, faktore hauek ez dira kasu guztietan agertzen, haurdunaldi gehienak normalak dira, gutxi batzuk dute zoritzarra:
– X Ahula
– Anorexia
– Pisu baxua
– Obesitatea
– Goiztiartasuna: goizegi jaiotzea, 7 hilabete baino gutxiagorekin
– Inkopatibilitatea: odol inkopatibilitate arazoak izan oi dira, adibidez ama A izatea eta haurra B
– Droga gogorrak
– Alkohola
– Tabakoa
– Garuneko odol jarioak
– Traumatismoak
Urritasun biologiko hauei esku hartzeko lehenengo arreta goiztiar egokia egon behar da eta urritasuna diagnostikatzea. Normalean garai hauetan diagnostikatzen dira urritasunak:
– garun paralisia
– adimen urritasuna
– zentzumen urritasunak
– Hizkuntzaren nahasteak
– Nahaste motore arinak
Beraz, urritasuna diagnostikatu ondoren esku hartzea hasten da eta honetarako profesional desberdinak aurki daitezke:
– Osasun zerbitzuak: planifikazio familiarra, haurdunaldian dagoen jarraipena, txerto kanpainak, arreta pediatrikoa …
– Hezkuntza zerbitzua: familiari zuzendutako formazioa, hitzaldiak, azken finean, hezkuntza egokia umeei eskaintzako.
– Osasun zerbitzuak: Hasteko, haurdunaldian analisiak, ekografiako frogak eta amniozentesia; gero, jaiotze momentuan zaintza intentsiboa inkubaduran edo amaren besoetan; eta, bukatzeko jarraipen pediatriakoak.
– Hezkuntza zerbitzuak umea jaio eta gero: Umeen grapen ebolutiboaren jarraipena: Haizea Llevant: alderdi motorea, sozializazioa, hizkuntza, esku-trebetasuna, gorputz trebetasuna, familiarekiko harremana.
– Behar den esku-hartzea martxan jarri, zerbitzu guztietako profesionalak parte hartuz (alderdi medikoak, sozialak eta hezkuntzakoak)
Urritasun biologikoaren arabera esku hartzea modu batekoa edo bestekoa izango da, hala ere, kontuan hartu behar da hezkuntzak eta honen barruan irakasleok garrantzi handia dugula.
Publicado en ARRISKU BIOLOGIKOAK | 1 Comment »
Autismoa sendatu ezin den garapen nahaste orokor bat da. Izan ere, ez da ez gaixotasun, ez arazo psikologikoa; garuneko lesio edo asaldura bat baizik.
|
ESKU HARTZEA:Esku hartzerakoan arreta goiztiarrak duen garrantzia azpimarratzekoa da. Izan ere, azkeneko 10 urteetako informazioari begirada bat emanez gero, haurrari zer gertatzen zaion ahal den azkarren konturatzea garrantzi handia daukala azpimarratzekoa da, helburua haurraren arazoa gutxitzen joatea izanik. Gaur egun, nahiz eta Autismoaren sintomak haurraren lehendabiziko urtean ageri izan, 2-3 urte dituztela diagnostikatzen oi zaie Autismoa dutela. Gaur egun, arreta goiztiarrari esker, haurrengan gaixotasun hau lehenago aurkitzeko gai izan gaitezke. Honi esker, haurra tratamenduan jarri eta izan ditzakeen arriskuak murritzen lagunduko dio. Autismoa duten haurren arazo nabarmenenak, trebetasunaren falta eta elkarrekintza sozial eta komunikazioaren eza dira. Horrek, bakardadea, isolamendua, inkomunikatua eta bere inguru sozialaren gaizki ulertua ekartzen du. Gaitasun hauen garapena pixkanaka ematekoak dira, ikasketa prozesuetan esku hartuz eta umeak hainbat mekanismo erabiliz, beren esperientzia eraiki eta inguratzen duen munduan jarduteko, bere etorkizuneko sozializazioan garrantzi handia edukiz Esku hartzeak bere garapeneko fase edo etapen segiden azterketak egin behar ditu, honek gizarte integrazioa eta konpresioa lortzeko balio dio, eta prozesuaren ikuspegia eskaintzen du. Hain zuzen ere, oinarrizko mekanismoa menderatzen, lehen mailako ingurugiro sozialean ( gurasoak, anai-arrebak …), eta hasiera batean elkarrekintza-forma didaktikoa garatuz pixkanaka.pixkanakaaurrera joz. Hau guztia CHAT-ren bidez egingo du, laguntza goiztiarraren tresna;ahal den azkarren geldiarazteko prozesua. |
Autismoa zein beste gaixotasun eroaten dituzten fundazioak:
Autismoa aurkezten duten fundazioak:
Autismoaren inguruko blog-ak zein udalekuak:
|
|
Publicado en ARRISKU BIOLOGIKOAK, GARAPEN NAHASTE OROKORRA: AUTISMOA | 1 Comment »
Haurrek izan ditzaketen urritasun bat adimenarena da. Urritasun honi buruz hitz egiten dugunean funtzionamendu intelektualaz hitz egiten dugu. Beraz, kasu hauetan haurrek ikasteko adimen gutxi eta jokaera arazoak izan oi dituzte.
Urritasun hau jaiotakoa edo kanpo faktore bat eraginda izan daiteke:
Jaiotakoa izanez gero ohikoena da haurrak Down sindromea edo X ahula gaixotasuna izatea. Down sindromea gertatzen da hogeita batgarren kromosoma parean hiru kromosoma egoten direlako.Emakumea edo gizona hainbat eta helduagoa izan orduan eta posibilitate gehiago ditu hurra Down sindromearekin jaiotzeko. Esan beharra dago kromosometan bestelako arazoak egon daitezkeela eta guztiek sortarazten dituztela urritasun mentala.
X ahula genetikak eragindakoa da, amek transmititzen duten gaixotasun bat delako, baina gehienetan emakumeek ez dute jasaten. Beraz, gaizotasun zehatz honetan umeengan izan beharko dugu arreta gehiago.
Kanpo faktore asko izan daitezke adimen urritasuna izatearen kausa ,besteak beste, burmuinean lesio bat eduki delako, sukar-egoerak direla eta, epilepsia jasan delako … eta hauek edozein adinetan eman daitezke.
Adimen urritasuna daukaten pertsonen koefiziente intelektuala 70 edo 75 baino baxuagoa izaten da. Baina, koefiziente intelektuala nahiko baxua izan arren, kasu batzuetan egunerokotasunean oso ondo moldatzen dira (hauek ez zuten adimen urritasunik edukiko). Adimen urritasuna edukitzeko koefiziente intelektuala baxua izateaz aparte egunerokotasunaren esparru batean baino gehiagotan gaizki moldatu beharra dago, esparruak honakoak dira:
– Zaintza pertsonala: garbiketa, elikadura, janzkera eta norbere itxurarekin lotutako gaitasunak.
– Exeko bizimodua: arropen zaintza, etxeko egitekoak, jatekoen pestaketa, erosketak, segurtasuna eta eguneko antolaketa.
– Autoerregulazioa: ordutegi bat hautatu, ikasi eta jarraitu; laguntza behar izatekoan eskatu.
– Segurtasuna eta osasuna: norbera noiz dagoen gaixo jakin, tratamendua aurrera eramn eta prebentzioa egin. Jokabide egokia eduki.
– Gaitasun sozialak: elkarrekintza hasi, mantendu eta bukatu; besteekin zenbaterainoko elkarrekintza eta nolakoa izan behar den jakin; lagunak egin eta mantendu, baita amodiozkoak ere.
– Komunikazioa: informazioa ulertzeko eta jokabide sinbolikoz adierazteko gaitasunak.
– Komunitatea: baliabideen erabilpen egokiak (Adibidez: denadak, garraioak …)
– Aisia: bere interesekin bat datozen aisiako jarduerak egitea.
– Lana: lana lortu eta mantentzeko gaitasuna.
– Akademikoa: koginitiboa eta eskolan ikasitakoak, norbere bizitzan funtzionalak direnak.
Beste urritasunekin gertatzen den bezala, haur batek adimen urritasuna duela goiz aurkitu behar da, ahal bada hiru urte bete aurretik. Hainbat eta lehenago aurkitu, orduan eta gehiago gutxitu daitekeelako urritasuna eta bere eguneroko bizitzan arazo gutxiago izan. Hau da, hainbat eta lehenago aurkitu, haurra orduan eta autonomoagoa izango da (eguneroko esparru gutxiagoetan huts egingo du).
Adimen urritasunarekin jao diren haurrak aurkitzeko hoberena da zenbait ezaugarrietan arreta jartzea. Down sindromearen kasuan normalean medikuek jaio berria denean detektatzen dute. Gainera, nabaritzen errezena da Down sindromea daukaten haurrek oso itxura espezfikoa daukatelako:
Baina ez da gauza bera gertatzen X ahula sindromea daukaten haurrekin, gaixotasun hau daukatela normalean 7 urteekin nabaritzen da, aurretik ia oarezina baita. Egoera hau hobetzeko beharra daukagu irakasleek, horretarako haurrak arretaz aztertu behar ditugu. Goiz aurkitu ahal izateko X ahularen ezaugarri hauek dituen edo ez aztertzea komenigarritzat hartzen dugu:
– Mutilak izan oi dira
– Txaloka ibiltzeko eta eskuak koskatzeko joera
– Begi kontaktu eskasa
– Umore aldaketa
– Hiperaktibitatea
– Haserrealdiak
– Jokaera erasotzaileak
– Ikasteko arazoak
– Epilepsia
– Lotsa
– Hizketa azkarra, errepikakor eta etengabea
Haurra aztertzerakoan aipatutako alderdietan zentratu behar gara. Baina familiekin biltzen garenean X ahula duen arbasorik duen jakitea onuragarria izango liteke; gaixotasun genetikoa denez amaren familiako norbait jasan behar izan du gaixotasuna, bestela ezinezkoa delako haurrak gaixotasuna garatzea.
Kanpo faktore batengatik adimen urritasuna izatera heldu diren haurrak nabaritzeko arreta asko jarri beharra dago haur batek arazo bat izan ondoren (kolpe gogorra, sukar oso handia, gaisotasun larri bat …) zer nolako egoeran geratu den, batik bat, adiemen urritasunean zentratuta ikasteko ahalmen bera edo gutxiago duten eta haien portaera da aztertu beharrekoa.
Haur bat adimen urritasuna daukala ikusterakoan gizartean dauden beste zerbitzuekin lan egiten hasi behar da denen arteko lana beharko delako haur horrek ahalik eta independente bihurtu ahal izateko.
Gure aldetik, haur hori ahal den guztia integratu behar da klasean, ez dugu klasetik aterako klase berezietan edukitzeko. Klase arruntaren barruan jarraituko du irakasle berezi baten laguntzaz. Horrela, alde batetik sozializatzeko aukera izango du (talde lana, klase-kideen artean lagunak egin …); eta aldi berean irakasle berezia behar espezifikoei aurre egingo dio. Oso garrantzitsua irakasle berezi eta orokorraren arteko elkarlana haur guztiak ondo garatu daitezen.
Adimen urritasuna daukaten haur hauek sozializatu ahal izateko oso ideia ona iruditu zaigu adimen urritasuna daukan haurraren alboan irakasle espezifikoaz gain klaseko beste kide bat egotea, egun bakoitzean bat denekin hitz egiteko eta haurrek azaltzen ikasteko.
Adimen urritasuna aurkezten duten fundazioak:
Adimen urritasunaren inguruko blog-ak:
Publicado en ADIMEN URRITASUNA | 1 Comment »
PABLO PINEDA: Diplomado en Magisterio, profesor de Educación Especial, además de cursar estudios de Psicopedagogía
«Fue la convicción de los que sentaron las bases de una tierra de IGUALDAD PARA TODOS.
Si, podemos.
Fue la creencia firme en esa igualdad la que nos hace reconocer LAS MISMAS OPORTUNIDADES para nuestro futuro.
Sí, podemos.
Es la certeza de que somos especiales la que nos da la fuerza para hacerlo todo y más, TODO Y MÁS.
Sí, podemos.
Es el aliento de millones de hombres y mujeres que se sienten parte de nuestra causa, de nuestros padres, que eligieron eliminar de nuestras mentes las fronteras y de nuestros hermanos que entienden que UNIDOS SOMOS MÁS FUERTES.
Sí, podemos.
Con justicia e igualdad. Con mentes abiertas y voluntad. PODEMOS PROSPERAR. PODEMOS ASOMBRAR.PODEMOS SER PARTE DEL PROGRESO.
Sí, podemos (4).
Tendremos que trabajar duro, que superar obstáculos… que SACAR DE SU CEGUERA A LOS QUE NO SABEN MIRAR. Nada nos detendrá. PODEMOS SER LO QUE SE NOS OCURRA SER. Podemos cambiar el mundo. Podemos tener un lugar en él. Porque somos capace de aprender, de sorprender, sí. Pero también de enseñar. De dar cátedra de esperanza, perseverancia, de alegría, de esfuerzo y de amor. Amor. Queremos compartir el mismos mundo. Porque podemos.
Sí, podemos (5)
Sí. Porque podemos.
Sí, podemos conseguirlo.»
Publicado en ADIMEN URRITASUNA, TRABARIK EZ! |
Gorputzeko lesio iraunkor bat da. Hau da, gorputz koordinazioan alterazioa duen pertsona da non gorputzeko atal batean anormaltasuna duena. Horrek, bere ikaskideek egiten dituzten ekintzak ez egitea eragiten die, ez baitira gai. Beraz, lesio horrek mugikortasuna erabat edo partzialki oztopatzen die. Lesio horiek, hainbat zergati eduki ditzakete, horien artean: Jaio baino lehenago edo erditzean gertatzen direnak eta bizitzan zehar agertzen direnak.
Paralisia:
Paresia:
Motore urritasuna, gorputzeko lesio iraunkor batek, mugikortasunari eragiten dionean gertatzen da,hau da, gorputzeko sistema baten funtzionamenduan anomaliak aurkitzen direnean. Edozein pertsonak izan dezake motore urritasuna, baina ez da pertsona guztietan berdin ematen, pertsonaren arabera lesioak desberdinak eta maila desberdinekoak izan daitezkeelako. Motore urritasunaren ezaugarriak aztertzerako orduan, ezaugarriak orokorrak edo adinen araberakoak izan daitezke. Ondorengo hauek dira, motore urritasunaren ezaugarri oinarrizko eta garrantzitsuenak.
Motore urritasunaren ezaugarri orokorrak, honakoak dira:
Bestalde, adinaren arabera, haur batek izan ditzakeen ezaugarriak adieraziz, haurra jaio eta bi urte dituenera aztertuko dugu:
Bukatzeko esan beharra dago, pertsonaren eta lesio mailaren arabera, motore urritasunaren ezaugarriak, aldagarriak izaten direla. Garun paralisia oso gogorra da eta horren ondorioz ezintasun hau daukaten pertsonak ezin izaten dute garapen ohiko bat eraman.
Haurra urritasun motorea duela konturatzean esku hartzea martxan jarri behar dugu bere urritasunarekin ondo bizi ahal izateko. Horretarako, hasira batetik bere klase kideak ulertu behar dute haurra desberdina dela, denak garela gure artean desberdinak, baina horregatik ez dela gutxiago eta bere kideak duten errespetua eta erlazio bera eman behar zaiola; eta ahal duten neurria laguntza eman behar zaiola.
Klasea desberdin antolatzea komenigarria izango litzateke, batez ere materialaren aldetik eta jolas desberdinak planteatzea:
Maria klase arrunt batean zentro espezifikoetan daukaten material didaktikoa izan behar duelakoan gaude, horrela nagusiak beteta egongo lirateke, besteak beste, honakoak:
– Nola egin: putz eginez, paperezko bola aurrerantz bota.
– Behar den materiala: papera
– Ariketaren helburua: Papera alde batetik bestera mugitzeko gai izatea.
Ariketa honekin, narraz egitera ailegatu daitezke gero eta azkarrago eginez eta era berean ondo pasatuko du.
– Nola egin: haurrak bata bestearen atzean jarri eserita eta irakasleak gorputzeko atal bat esan orduko, denak batera atal hori mugitzea.
– Behar den materiala: ez da materialik behar.
– Ariketaren helburua: Gero eta azkarrago egitea ariketa.
Hemen aldiz, arazoak dituen atalekin mugitzen saiatuko da. Hala ere, ariketa honetan hainbat arazo izango ditu. Beraz, ariketa honetan laguntzaile bat edukitzea gomendatzen dugu hanka eta besoa ondo igotzeko.
– Nola egin: Haurrak erlaxatuta dauden bitartean, irakasleak agindutako atala lurretik altxatu behin eta berriz. Horregatik, haurra lurrean etzanda egon beharko du.
– Behar den materiala: ez da materialik behar.
– Ariketaren helburua: besoa eta hanka ondo igotzera ailegatzea.
Aurreko ariketak gertatu den bezala, arazoak dituen atalekin mugitzen saiatuko da. Hala ere, ariketa honetan hainbat arazo izango ditu. Beraz, berriz ere laguntzailea komenigarria izango litzateke.
– Nola egin: taldeka jarriz, denen artean irudiak egiten saiatzea. Egingo diren irudiak, honako hauek izango dira: ( izarrak, hirukiak, laukiak … )
– Behar den materiala: ez da materialik behar.
– Ariketaren helburua: Ea ze talde den gai irudi horiek egiteko. Eta Maria integratua eta bere adinakoez lagunduta sentitzea.
Ariketa honetan, zailtasun gutxiago izango ditu eta bere motrizitatea landuz eta lagunengana hurbilduz, autonomia eskuratzen
joango da.
Ariketa hauek oso positiboak iruditzen zaizkigu eta gainera klase osoak egiteko modukoak dira. Beraz, esan bezala lagunduko diote bere urritasuna gainditzen joateko, bere klase-kideen antzerakoa sentitzeko eta integratua sentitzeko. Hala ere, ariketa hauek ez lukete ezertarako balioko ez bada egoten kanpo laguntza bat.
· Aspace(Bergara, Donostia…)
· Berriztu(Barakaldo)
· Kulunka(Gasteiz)
· Asociación Vizcaina de ayuda a los paralíticos cerebrales
· Zabaloetxe Goikoa( loiu)
Publicado en ARRISKU BIOLOGIKOAK, MOTORE URRITASUNA |
Ikusmen urritasun bat ikusmenean zorroztasuna eta ikusmen muga bat izanetan datza. Hau da, pertsona hauek ez dute ondo ikusten distantzia, argitasuna, kontrastea eta egokitzapenaren arabera.
Ikusmen urritasunen motak modu desberdinetan ordenatu daiteke, lehenengo ordenaketa mota urritasuna noiz hasi den kontuan hartzen du:
– jaio aurrekoa: amaren sabelean gene, mutazio edo malformazio baten ondorioz gaizki ikustea.
– Jaio ingurukoa: erditzean arazoak direla eta edo haur goiztiarra izatean aukera nahiko daude haurra ikusmenean urritasuna sortzeko.
– Jaio ondorengoa: ohitura txarrengatik, traumatismoengatik edo infekzioengatik ikusmen urritasuna sortzea.
Beste orden posible bat honakoa da, eta ikusmen urritasunaren larritasuna kontuan hartzen du:
– Itsuak: ezertxo ere ez ikusten ez dutenak
– Anbioplikoak: zerbait ikusten dutenak
Hala ere, oso gaizki ikustea ez da normalena, normalena da zerbait ikustea, eta zerbait ikusten dutenen barruan arazo mota desberdinak daude, besteak beste (askoz gehiago daude, hemen arruntenak):
– Miopia: Hauek urrunetik gaizki ikusten dute
– Astigmatismoa: irudi bat ikusi beharrean bi eta zirriborrotsuak ikusten dituzte
– Hipermetropia: gertutik gaizki ikusi.
– Begi alferra: begi batetik bestetik baino hobeto ikusi
Gaizki edo ikusten ez duten haurrek zenbait ezaugarriak dituzte.
– Ez du besteen begiradak jarraitzen
– Ez du besteen keinuak imitatzen
– Ezin da autonomikoki mugitu eta lekua antolatu
– Ez ditu posturak kontrolatzen
– Errealitatea interpretatzean akatsak egiten dituzte
– Pertsonak siluetengatik, jarreragatik, jantziengatik edo koloreengatik ezagutzen dituzte
– Akatzak egiten dituzte lekuengatik mugitzerakoan
– Klasean arreta galdu
– Arbela ikusteko arazoak
– Papera oso gertu jarri idazterakoan, marrazterakoan, irakurtzerakoan …
– Begiak txikitzea
– Lekutik aldatu arbela ikusteko
Baina orokorki hartuta, ikusmen urritasuna nabaritzeko ondorengo ezaugarrietan arreta jarri beharra dago
– Ikusmenarekin zerikusia duten jarrerei loturikoak:
– 3-4 hilabeteekin ez ditu gauzak begiradarekin jarraitzen
– Etxeko pertsonen aurrean (hauek ezer esan gabe) ez du erreakzionatzen
– Beranduago hasten da eskuekin jolasten
– Ez dauka interesik gauzak begiratzeko
– Hitz egiten dion pertsonari ez dio aurpegira begiratzen (bai belarria jarri baina ahotsa datorren kontrako aldetik: belarriarekin “begiratzen” du)
– Altxatu egiten da egiten da gauzak edo pertsonak hurbiletik begiratzeko
– Galderak egiten ditu, ondo ikusten ez dituen gauzei buruz
– Ez ditu ikusmenarekin lotura duten jolasak nahi,m edo lanak egite
– Mugikortasunarekin loturikoak:
– Ez ditu helduen mugimenduak imitatzen
– Normalean beranduago hasten dira oinez: ez dira 12 hilabeteekin oinez hasiko, baizik eta 24-30 hilabeteekin
– Ez du korrika egiten edo baldarki egiten du
– Sarritan estropezu egiten du altzariekin, ateekin …
– Eskaileretan segurtasun falta oso handia da
– Okertuta ibiltzen da, beheari begira
– Oinez ibiltzean, oinak arrastatu egiten ditu
– Harturiko posturei loturikoak:
– Burua inprimaturiko materialaren gainean jartzen du
– Papera aurpegiaren kontra jartzen du
– Aurrean dituen gauzei zeharka begiratzen die edo burua albo batera mugitzen du
– Begiratzen duenean, esku batekin begia estali edo itzala egiten du
– Begiak igurtzi egiten ditu behin eta berriro
– Urruneko edo hurbileko gauzei begiratzeko begiak erdi ireki edo begi keinuak egiten ditu.
– Bere ikus.eremutik kanpo galtzen dituen gauzak bilatzeari loturikoak:
– Norbaiti gauzok batzeko eskatzen dio
– Haztatuz bilatzen ditu
– Hotsari jarraitzen dio
– Non dauden galdetzen du
– Lurrean edo mahian erori bazaio zerbait, gauza hori egon daitekeen lekuaren kontra jartzen du aurpegia errazago bilatzeko.
Irakasleok gure aldetik, haur guztiak arreta handiz aztertu behar ditugu ikusmen urritasunen bat aurkitzeko, ikusmen arazoak oso ohikoak baitira. Eta ikusmen urritasuna goiz aurkitzea zenbait abantaila dakar:
– Itsua edo anbliopia izan ezkero leku berezietara eramatea (ONCEra adibidez) inguruari ondo moldatzen ikasteko pertsona autonomoa ailegatzera lortzeko. Hau da, ONCEkoak metodo desberdinak erakutsiko diete inguruan ondo moldatu ahal izateko.
– Urritasuna lehenbailehen murriztea (posiblea den egoeratan) edo gelditzea. Adibidez, hipermetropia eta astigmatismoa murriztu daiteke, miopia gelditu eta begi alferra desagertu.
– Haurra klasean arreta jartzeko arazorik ez edukitzea, normalean ikusmen urritasunak dituzten haurrek arreta galtzen baitute eta honen ondorioz nota txarak atera.
Egin daitezkeen hobekuntzak kontuan hartuta ikusmen urritasuna ahal den lehen aurkitzea beharrezkoa delaz konturatzen gara. Hau egiteko haur hauek izan ohi dituzten ezaugarrietan (aurreko puntuan azaldutakoak) arreta jartzea beharrezkoa da. Hala ere, izan daiteke ikusmen urritasuna izatea eta ezaugarri horiek ez izatea, hala ere, berdintsuak izan behar dira, beraz arreta handia jarri beharra dago. Gainera, hauek ikusmen urritasuna jaiotzekoa izanez gero ez dira konturatzen gaizki ikusten dutela, haiek beti ikusi baitute horrela. Beraz, bere ingurukoen arabera dago ikusmen urritasuna aurkitzea edo ez.
Ikusmen urritasunen bat daukatela susmatu ezkero irakasleok gurasoekin kontaktuan jarri behar gara pediatrara eramateko eta haiek ondorioztatzeko haurrak ikusmen urritasuna daukan edo ez. Izan ezkero okulistara eta oftalmologora eraman beharko lukete haurrak beharrezko betaurrekoak jartzeko eta urritasuna kontrolatzeko urritasun txikia izatekotan eta handia balitz (itsu egotea edo ia) leku aproposetara eraman beharko lukete ingurura moldatzeko ariketa bereziak ikasteko:
– Brailea ikasi irakurri eta idazteko
– Bastoia erabiltzen ikastea bakarrik alde batetik bestera joateko
– Ordenagailuak programa bereziekin erabiltzen ikasi.
– Jolas bereziak mugikortasuna eta entzumena lantzeko.
Ikusten den bezala urritasun txikia daukatela susmatu eta gurasoei esan eta gero gure lana bukatutzat eman daiteke, hala ere, esan beharra dago komenigarria izango litzatekeela haur horiek arretaz jarraitzea, adibidez papera bere begietatik oso hurbil ez jartzeko. Horrela, lagunduko genuke bere urritasuna handiagoa ez egitean.
Urritasuna larria baldin bada, lan gehiago izango genuke haurraren integrazioa klase arrunt batean zailagoa izango litzakeelako:
– Beste ikasleei egoera azaltzea eta denok desberdinak garela eta bere desberdintasuna azalduz haurra klasean integratzea.
– Klasea bere egoerara moldatu beharko genuke gauzak beti modu beran kokatuta egonik
– Klaseko beste haurrak trukatzea urritasuna daukanari laguntzeko
– Beharrezkoa duen material guztia ONCErekin hitzartzea,
Gurasoei haurraren urritasun mailaren arabera leku batzuk gomendatu ahalko genizkiekeen. Itsua edo anbliopiakoa izan ezkero ONCE eta urritasuna txikiagoa baldin bada CEO.
ONCE:
Zer da:
Instituzio bat da ikusmen urritasuna daukaten haurrak beharrezkoak dituzten material guztiak eta ezagutzak dohainik hartzeko aukera ematen duena, ingurura moldatzen irakasten dietena eta lan merkatura sartzen dituztena.
Zer egin dezakegu ONCErekin?
Beraz, irakasleok haur itsua edo anbliopikoa klasean izanez gero komenigarria izango litzateke ONCErekin kontaktuan jartzean irakasle moduan eta gurasoak haiekin kontaktuan jartzea. Honela, ONCEren bidez lortuko genuke haurraren behar asko asetzea eta guk eta gurasoek dauzkagun galderak erantzutea.
Web orria:
CEO:
Zer da:
CEO Iruñean kokatuta dagoen optometrian espezializatutako zentroa da eta honako arazoak lantzen dituzte:
– Ikusmen lausoa
– Miopia
– Hipermetropia
– Astigmatismo
– konbergentzia arazoak
– begi nagiak
– estrabismoak
– ikusmen bikoitza
Nola egiten dute lan:
Adibidez, miopia daukan haur bat horra joaten baldin bada bere miopia gelditzen saiatuko dira. prozesua honakoa izango litzateke: hasteko, begietan azterketa bat egingo liokete benetan miopia hori duen jakiteko eta begien egoera zein den jakiteko (ikusmen estresa …). Gero, tratamendua hasiko litzateke, tratamendua ariketa batzuk egitean datza. Ariketa berezi hauen bidez haurra miopia gelditzen da.
Web orria:
http://www.centroceo.com/index.html
Ikusmen urritasuna duten pertsonei laguntzen dizkien fundazioak:
Orokorrean, urritasuna dutenentzako udalekuak:
Publicado en IKUSMEN URRITASUNA |
Entzumen urritasunaz hitz egiten dugunean esan dezakegu, umeek edo helduek jasaten dituzten hainbat alterazio direla. Esaterako, horietako alterazio bat, belarri lengoaia garatzerakoan gertatzen da
Entzumen urritasuna sailkatzeko modu bat urritasuna noiz gertatu den izan daiteke:
– Jaio aurretik (prelocutiva)amaren sabelean gene, mutazio edo malformazio baten ondorioz ez entzutea. bere aurrekariren bat gorra izaten bada, egoera honetan dauden haurren ikasketa maila, hobeagoa dela esaten dute gortasuna duen haur bati txiki -txikitatik erakusten diotelako modu egoki batetan ikasten
– Jaiotzean (prelocutiva): erditzean arazoak direla eta edo haur goiztiarra izateagatik haurra entzumen urritasuna izatea.
– Jaio eta gero (postlocutiva): istripu bat izateagatik entzumen urritasuna izatea. Hau gertatzen zaien haurrak erraztasun gehiago dute ahozko hizkuntza garatzeko eta entzuteko aukera izan baitute.
Sailkatzeko bigarren metodoa honakoa da:
– Ahozko hizkuntza menperatzen dutenak:
– Ahozko hizkuntza menperatzen ez dutenak
Hala ere, bi motek beste hizkuntza bat dakite, keinuzko hizkuntza hain zuzen ere. Eta hau izaten da haien ama hizkuntza, bestean oso ondo moldatu edo ez.
Hirugarrena:
– Hipoakusia: Entzumen galera txikia edo erdizkakoa izanda, belarri batean edo bietan galera 70 dezibelio baino txikiagoa izan behar da, horrelako pertsonak, bere buruaren barne entzumena egiteko gai dira eta haurtxo baten negarra, txakur baten zaunka… entzuteko gai dira.
– Gortasuna: Entzumen galera 70 dezibelio baino handiagoa izaten bada, ingurugiroan dauden zarata gogorrenak bakarrik entzungo ditu: motozikleta baten zarata, xurgagailu batena, zerra elektriko batena edo hegazkin baten zarata.
Eta laugarrena:
– Inplante kokleara daukatenak: itzultzaile bat jartzen dute hobeto entzun ahal izateko. Inplante hau belarrian jartzen da eta honek egiten duena, dauden zeinu akustikoak, zeinu elektronikoak izatera pasa eta nerbio entzumena akuilatzen du. Bi modu desberdinetan bideratzen dira seinale horiek, barruko zeinuetan eta kanpoko zeinuetan
– Inplante koklearra ez daukatenak: zeinu hizkuntzarekin komunikatzen dira bakarrik.
Haur gorrak zenbait ezagugarri dauzkate gorra dela nabari ahal izateko:
– Errealitatea antzemateko zentzu gutxiago
– Besteekiko emozioak eta sentimenduak ulertzeko zailtasuna
– Adaptazio zailtasun gehiago
– Ahozko hizkuntzan eman beharreko aurre-pausuak ez gertatu. Hasiera batean berdin hasi, baina denborarekin gutxitzen joan.
– Motrizitate garapenari dagokionez justu justu ailegatu
– Joko sinbolikoak ulertzeko zailtasuna
– Ama hitz egiterakoan ez lasaitu (0-3 hilabete dauzkanean)
– Zeinuak egiterakoan soinuak egoterakoan baino gehiago erreakzionatu (3-6 hilabete)
– Bere izenari ez erantzun (6-9 hilabete dauzkanean)
– Eldua nola hitz egiten duen ez imitatu (9-12 hilabete)
– Ez du objektu eta pertsona ezagunez ahoz galdetzen (12-18 hilabete)
– Ez du egiten bi hitzezko esaldiak, ezta hitz batekoak (18-24 hilabete)
– Ez ditu eguneroko esaldiak ulertzen (24-36 hilabete)
Arreta goiztiarra ondo emanez gero aipatutako ezaugarriak eta ahozko beste zenbait haurraren inguruko norbaitek nabaritu behar ditu (gurasoek edo irakasleek normalean). Urritasuna nabaritzen dietenak gurasoak baldin ez badira, gurasoei komentatu behar diete haurra pediatrara eraman dezaten. Pediatrak bere aldetik neurologora eramateko txartela emango dio haurrari. Eta azkenik, neurologoak haurra zehazki zer arazo duen zehaztuko du eta entzumen urritasuna duela esan ostean haurra ondo garatzeko bideak aurki behar dira.
Bideak lortzeko momentuan irakasleok berebiziko garrantzia dugu, normalean gurasoak nahiko galduta ibiltzen direlako eta irakasleok gaiaz jakitea oso onuragarria izaten da. Irakasleok gaiaz jakinez gero gurasoei aukerak azaldu ahal dizkiegu eta gurasoak nahi duten irtenbidean lagundu:
– Ahozko hizkuntza soilik irakastea, inplante klokearraren bidez.
– Keinuak bakarrik irakastea ahozko hizkuntzan sartu gabe.
– Biak irakastea eta inplante klokearra jartzea nagusia denean nahi duena erabil dezan.
Oinarrizkoa den erabaki horretaz aparte beste zenbait gauzetan ere informa dezakegu, besteak beste dauden erakundeen inguruan haurraren egoera hobeto ulertu dezaten, ze motatako ikastolak dauden:
– Entzumen urritasuna daukaten ikastola espezifikoak: ahozko hizkuntza soilik erabiltzen dutenak eta elebidunak direnak.
– Eta ikastola inklusiboak, non mota guztietako haurrak dauden eta entzumen urritasuna daukan haurrak klase normalean klasea emango du irakasle espezifiko bat alboan edukiz.
–
Hala ere, irakasleon zeregin garrantzitsuena urritasuna aurkitu ondoren alde batetik da, haurra klasean integratzea sentitzea eta bere klase kideek garatu dezaketen aurreiritzi negatibo eta ezjakintasuna prebenitzea. Horrela haurra ondo sentituko da klasean ikaskideak jarrera defentsiboa edukiko ez dutelako.
Bestetik, haurra uler dezan saiatu, horretarako egin beharreko nagusiak ondorengoak dira, bereziki haur hezkuntzako irakasleei zuzendutarikoak, baina guztiontzat baliagarriak:
– Ondo ahoskatzea haurra ezpainak ondo ikusi eta ulertzeko
– Adiago egotea, gehiago laguntzea eta alboan gehiago egotea
– Aurpegiko keinuak argiak eta adierazgarriak izatea askotan aurpegiko keinuen bidez harrapatzen dutelako mezua, aurpegia asko begiratzen baitute .
Adibide interesgarriak:
«Beethoven, completamente sordo, dirigió orquesta y coros en aquel histórico concierto»
Adibide honekin ikusten dugu nola nahiz eta gorra izan, gogor ekinez, zer nolako emaitzak lor daitezkeen.
Publicado en ENTZUMEN URRITASUNA |
Tomás gutako ama baten lankidea da eta elkarrizketa honen bitartez, bere alabarekin izan duen esperientzia azalarazten digu. Tomásen alabak duen inplantea, «fue de los primeros niños implantados tempranamente en el año 2000 a nivel estatal, ten en cuenta que fue en Barcelona. Hasta entonces el criterio es que no implantaban antes de los 2 años y a mi hija la implantaron con 20 meses. Eso es muy importante porque está demostrado que cuanto más tarde se implante es mucho peor el resultado y que el aprovechamiento en los primeros años de vida es fundamental, porque lo que llaman “plasticidad cerebral” decae a pasos agigantados a partir de los 3 o 4 años. Hasta el punto de que ahora ya implantan con pocos meses y en algunos sitios como Pamplona, se de casos en los que ya les han colocado a niños con 6 meses los dos implantes a la vez. Los resultados en esos niños son espectaculares.»
Publicado en ElKARRIZKETAK, ENTZUMEN URRITASUNA, ENTZUMEN URRITASUNA: ELKARRIZKETA |
Elkarrizketa honen bitartez, motore urritasuna zein hizkuntza arazoak dituen ume bati buruz ari da,Marta, bere ama:
1.¿Cómo le detectaron ?
El caso de mi hijo es problema de logopedia y psicomotricidad (tanto gruesa como fina). El retraso en el habla era muy evidente aún siendo muy pequeño. En la guardería con dos años me dijeron que el crío no evolucionaba como los demás, y entonces empecé a buscar ayuda. Cuando empezó segundo de infantil en el colegio me sugirieron un apoyo externo de logopedia, y además pidieron al BERRITZEGUNE que evaluase al niño. A consecuencia de las pruebas decidieron tratarle con sesiones de logopedia durante el curso escolar.
Respecto a la psicomotricidad, primero fue un comentario de la logopeda que le atendía en segundo de infantil, diciéndome que le veía torpe al subir y bajar escaleras. A raíz de eso, consulté con la pediatra quien me derivo a la neuropediatra de Txagorritxu quién le está siguiendo actualmente. En realidad, el tratamiento es que le estimule, que le lleve a nadar, a andar en bici,
2. ¿Cuál fue vuestra reacción al enteraros?
Por mi parte, como era un tema que me venía preocupando de antes, para mí fue la confirmación de mis sospechas. Y eso coincidió en el tiempo con el momento en que el BERRITZEGUNE decidió atender al niño, y con el momento en que el niño empezó a asistir a clases de natación. Con lo cual sus dos “problemas” estaban siendo atendidos.
3.Hoy en día,¿cómo se encuentra el pequeño?
Su evolución es muy buena, tanto por la parte de logopedia como de psicomotricidad, aunque aún le falta mucho camino por recorrer. Se relaciona muy bien con otros niños. Mi miedo ahora es que en septiembre de este año empieza Primaria.
4.¿Ha necesitado alguna ayuda especial a la hora de aprender el idioma?
No estoy segura de si la necesita. El niño está en un modelo trilingüe, y en las notas de este trimestre “suspende” en expresión en euskera e inglés,… Supongo que será cuestión de tiempo
5.¿Qué especialistas le han ayudado?
Logopeda del Berritzegune, y otra logopeda que le pago yo aparte.
6.¿Habéis estado siempre bien informados sobre el problema?
No.
7.¿Requiere un ayuda especial en el colegio?
Si, la del BERRITZEGUNE
8. ¿Cómo mejora su desarrollo psicomotor?
No lo tengo demasiado claro. Lo que yo veo es que el niño, a base de insistir mucho, es capaz de pedalear y de mover los brazos y piernas para nadar. Supongo que estará relacionado con una mejora del tono muscular.
Respecto al problema de logopedia, el niño pronuncia mejor e incluso pronuncia fonemas que antes no podía con ellos. Aquí si que veo claramente que su tono muscular en la boca ha mejorado de forma extraordinaria con las sesiones de logopedia y los ejercicios que hacemos en casa.
9. ¿Qué ejercicios realiza para mejorar?¿Necesita ayuda con los ejercicios?
– para el problema de psicomotricidad: natación. A veces necesita ayuda del monitor, pero creo que no más que otros niños.
– para el problema de logopedia: ejercicios para mejorar el tono muscular de la boca, y para aprender a colocar la lengua para los distintos fonemas.
11. ¿Qué consejos les daría a los padres que acaban de saber que su pequeño tiene problemas psicomotores?
Sobretodo, insistir y ser pesados. Evidentemente con niños pequeños siempre cabe la posibilidad de pensar que es un problema evolutivo de su maduración, pero, si se les puede ayudar, quizá esa maduración llegue antes. También hay que insistir a la hora de pedir ayuda externa, y no minimizar el problema del niño.
En el caso de mi hijo, el término que utilizó la neuróloga para el diagnostico fue un “retraso profundo en el lenguaje”. Creo que suena peor de lo que es realmente, y que ayudando al niño estoy a tiempo de evitar males mayores (problemas escolares por no poder seguir el ritmo de la clase, aislamiento social porque los niños no le entiendan y no quieran jugar con él,….)
1o. ¿Qué consejos nos puedas dar a nosotros, los futuros profesores?
Observar a los niños y escuchar a las madres.
Publicado en ElKARRIZKETAK, MOTORE URRITASUNA |
(BERTAKO LANGILE BATI EGINDAKO ELKARRIZKETA)
Osagarri moduan, Arreta goiztiarreko zentroetan ( Aspace, Once …) lanean ari den pertsona bati elkarrizketa bat egitea erabaki dugu. Maria Fernanda, gure taldekideko baten ama da eta Intxaurrondoko auzoan dagoen Aspace zentroan lan egiten du, Donostian. Hau, eguneko zentro bat da eta helduekin aritzen da (18 urtetik aurrera). Bertan, 17 urte daramatza lanean baina lehendik Goienetxeko zentroan aritu zen, Donostian ere bai. Goienetxen, haurtzaindegian lan egiten zuen haur txikiekin, eta horregatik bien arteko desberdintasunak ikusteko aproposa iruditu zaigu.
1.Aspaceko kideekiko harremana, nolakoa izan zen?
Nahiko onak izan ziren. Gainera 5 urtez adimen urritasuna zuten pertsonekin egiten nuen lan, arazo fisiko zein portaerarekin erlazionaturikoak zituztenekin. Aspacera iritzi nintzenean 12 – 14 urte bitarteko neska-mutilekin egin nuen topo, OHO ikasten zeudenak eta arazo fisikoak zituztenak baina ahalmen intelektual ikaragarria. Aitorrek egiten zuena harritu ninduen “puntero” batekin, kasko bati eutsita, idazten zuelako ordenagailuan (mutikoak ezin ditu eskuak erabili). Gaur egun, Aspacen egiten ditugun lan guztiak, ordenagailuz egiten ditu.
2. Zenbat denbora behar izan zenuen zugan konfiantza har zezaten?
Ez nuen denbora asko behar bertako kideek ahalmen handia dutelako edozein pertsona, edozein momentuan, onartzeko.
3.Badakigu hasiera batean umeekin aritu zinela lanean. Haiekiko eta helduekiko harremana desberdina izan ahal da?
Harremana oso desberdina da. Izan ere, txikiek behar duten arreta etengabekoa da, haiekin egin behar dugun lana oso bizia da, irakatsi behar zaie, hezi, aktibitate asko dituzte eta, batzuetan, ezin duzu haietaz gozatu. Helduak ezberdinak dira, haiekin egin beharreko lana lasaiagoa da, haiekin asko hitz egiten duzu, gauzak elkar banatzen ditugu, txantxetan ibiltzen zara, barre egiten duzu eta lan fisikoa egitea ere, inportantea da.
4- ¿Zeintzuk dira arazo arruntenak?
Departamento ezberdinetan haurrak eta helduak arazo desberdinak dituzte. Garraxiak, soinua eta portaera arazoak oso arruntak dira eta beraien artean errespetatzen irakatsi behar zaie.
5- ¿Zenbat urtekin Joan ahal daitezke Aspaceko zentrora?
Gaur egun, haurrak urte batekin sartzen dira eguneko zentroan. Haurrak duen arazoa aztertzen da eta inungo arazorik gabe sartu daitezke.
6- Zein jarduera egiten dituzue haurrak eta helduak lagundu eta motibatzeko?
Helduen zentroetan eta bi jarduera mota bereizten dira, garbilekua eta otargintza (cestería). Lehenengoan, zentroko erresidentzietako (Txara, Donostiako elbarritasun erresidentzia)arropa garbitzen da. Bigarrena aldiz, zumezko erretilu eta otarreak ehuntzen dira, Eroski, kutxa edota herriko artisau ferietan saltzeko.
Haurretan aldiz, eskolako jarduerak lantzen dira, adibidez: hizkuntza logopedaren bidez ikasten dute, ariketa fisikoak fisioterapiak lantzen ditu, igerilekuan edo psikomotrizitate geletan. Klase barruan, estimulazio basala (gorputzaren atal konkretuetan estimulazioa egiten denean, masajeen bidez esaterako), sentsoriala eta musikoterapia lantzen dira ere.
7-Beraien kabuz bizitzeko gai direnean?
Aspaceko zentroetan, haurtzaindegia, haur hezkuntza, gazteak eta helduen sailak daude. Haurtzaindegian, arazo desberdinak dituzten haurrak daude eta hainbat atal lantzen dira: kognitiboa, logepedia, fisioterapia tratamenduak, igerilekuak … haur bakoitzaren garapena ikusita, batzuk eskoletan txertatzen dira eta beste batzuk zentroan gelditzen dira. Erabakia ez da beren autonomiagatik neurtzen baizik eta bakoitzaren ahalmenak kontuan hartzen dira. Gaur egun Intxaurrondoko zentroaren persona helduena 67 urte ditu.
Publicado en ADIMEN URRITASUNA, ElKARRIZKETAK |
«SIN MIEDO LO MALO SE NOS VA VOLVIENDO BUENO»
– SIN MIEDO- ROSANA –
Sin miedo sientes que la suerte está contigo
Jugando con los duendes abrigándote el camino
Haciendo a cada paso lo mejor de lo vivido
Mejor vivir sin miedo
Sin miedo, lo malo se nos va volviendo bueno
Las calles se confunden con el cielo
Y nos hacemos aves, sobrevolando el suelo, así
Sin miedo, si quieres las estrellas vuelco el cielo
No hay sueños imposibles ni tan lejos
Si somos como niños
Sin miedo a la locura, sin miedo a sonreír
Sin miedo sientes que la suerte está contigo…
Sin miedo, las olas se acarician con el fuego
Si alzamos bien las yemas de los dedos
Podemos de puntillas tocar el universo, sí
Sin miedo, las manos se nos llenan de deseos
Que no son imposibles ni están lejos
Si somos como niños
Sin miedo a la locura, sin miedo a sonreír
Sin miedo sientes que la suerte está contigo…
Lo malo se nos va volviendo bueno
Si quieres las estrellas vuelco el cielo
Sin miedo a la locura, sin miedo a sonreír.
Publicado en BIDEOAK, GUZTIOK GARA BERDINAK :) |
ARRETA GOIZTIARREN OINARRIAK:
☆ Libro blanco de atención temprana.
ARRISKU SOZIALA:
☆ Arrisku sozialean dauden umeen ezaugarriak eta beharrak. E. Nerea, 1.7 materia, Mondragon Unibertsitatea (2009-2010 iksturtea).
ARRISKU BIOLOGIKOAK:
☆ E. Nerea.1.7 materia.Mondragon Unibertsiatea. (2009-2010 ikasturtea).
GARAPEN NAHASTE OROKORRAK:
☆ Garapen nahaste orokorrak dauden ezaugarriak eta beharrak.E.Nerea,1.7 materia, Mondragon Unibertsitatea(2009-2010 ikasturtea).
ADIMEN URRITASUNA:
☆ DOWN SINDROMEA: HEZKUNTZA-PREMIAK ETA LENGOAIAREN GARAPENA (EUSKO JAURLARITZA) (VITORIA-GASTEIZ 1998).
☆ COMO ES EL NIÑO RETARDADO Y COMO ENSEÑARLE.MARIO J. ERICKSON. NEW YORK 1965.
☆ LA DEFICIENCIA MENTAL. HEINZ BACH. 1981
☆ WIKIPEDIA
☆ Atención temprana en deficiencia mental y síndrome de Down; M .J. Buceta Cancela, J. Del Carmen Fernández de la iglesia
☆ Deficiencia intelectual en atención temprana; M .T. Miguel Martínez.
MOTORE URRITASUNA:
☆ http://www.monografias.com/trabajos17/paralisis-cerebral/paralisis-cerebral.shtml#mater
☆ http://www.fortunecity.es/pequecity/verde/12/pc.htm
☆ E. Nerea, 1.7 materia, Mondragon Unibertsitatea(2009-2010 ikasturtea).
IKUSMEN URRITASUNA:
☆ E.Nerea,1.7 materia, Mondragon Unibertsitatea(2009-2010 ikasturtea).
☆ Deza, B. Lete, M. Montes, P. Saenz de Viteri, M. Satrustegui, M. Quintas, M. (2011). Mariaren kasua.
☆ CEO. (d.g.). CEO. Kontsulta: 2011-03-27. Iturria: http://www.centroceo.com/index.html.
☆ ONCE. (2011) ONCE. Kontsulta: 2011-O3-27. Iturria: http://www.once.es/new.
☆ Aguirre, N. (2011). Ikusmen urritasuna power point.
☆ Grupo de Atención Temprana. (2000). Libro blanco de la atención temprana.
☆ Aguirre, N. (2011). Adimen urritasuna power pointa.
☆ Deza, B. Lete, M. Montes, P. Saenz de Viteri, M. Satrustegui, M. Quintas, M. (2011). Bruno eta Marisoleren kasua.
☆ Buceta, M J. Fernandez de la Iglesia, J C. (2006). Atención temprana en la deficiencia mental y síndrome de Down.
☆ Miguel Martinez, M T. (d.g.). Deficiencia intelectual en la atención temprana.
☆ Aguirre, N. (2011). Ikusmen urritasunaren ikurrak.
ENTZUMEN URRITASUNA:
☆ E.Nerea,1.7 materia, Mondragon Unibertsitatea(2009-2010 ikasturtea).
☆ Wikipedia.
Publicado en BIBLIOGRAFIA |
Garapen nahaste orokorra, garapen neurologikoan ematen den nahastea da eta hainbat alorretan eragin dezake. Esate baterako, hizkuntzaren erabileran( komunikazioan), gizarte trebetasun
beren haurren garapenean alterazio bat nabarmentzen dute. Alterazio horiek, hizkuntzarekin emango dira.
argoiztiar
argoiztiar 
